Fortnite verslaving

Wanneer ben je gameverslaafd?

Als je leven alleen maar draait om gamen en je niet met gamen kunt stoppen of kan minderen, dan noemen we dat gameverslaafd. Je (offline) sociale contacten, het contact met je ouders, broers, zussen, en ook school/werk hebben hier vaak onder te lijden.

Jongeren met een gameverslaving

Je leven draait dan feitelijk om gamen. Het staat op nr. 1 in je dagelijks leven en eigenlijk alles moet ervoor wijken. Spijbelen, huiswerk niet maken, afspraken niet nakomen om maar te kunnen gamen. Je hebt geen controle meer hoeveel je speelt. Dat zorgt voor ruzies en spanningen thuis, waardoor je je terugtrekt op je kamer, waar je je kunt ontspannen met een game. Je besteedt steeds minder tijd aan je vrienden en zij uiteindelijk ook aan jou. Vriendschappen gaan verloren. Sporten doe je ook niet meer. Maakt iemand opmerkingen over je gamegedrag of moet je stoppen, dan reageer je boos. Je komt meer en meer in een sociaal isolement terecht. Je gaat meer gamen.
Bij Brijder zien we steeds meer kinderen en jongeren met een gameverslaving.

Wat is Fortnite eigenlijk?

Om beter te begrijpen waarom Fortnite zo leuk gevonden wordt, en waarom Fortnite verslavend kan zijn, moet je als ouders meer weten over deze game. Het is een schietspel. Je landt op een bepaalde locatie en daar moet je al je tegenstanders uitschakelen. Je moet daarnaast ook binnen een bepaalde cirkel blijven. Ga je uit die cirkel, dan ben je virtueel dood. Om het spannender te maken wordt de cirkel ook telkens kleiner gemaakt. Win je een challenge, dan krijg je virtueel geld (v-bucks). Dat geld kun je binnen het spel uitgeven aan betere wapens, dansjes of skins (outfit) voor je personage in Fortnite.

Gratis, maar niet echt

Het spel is gratis. Als je iets extra’s wilt, dan betaal je daarvoor met virtueel geld, v-bucks genaamd. Je kunt tijdens het gamen deze v-bucks verdienen, maar die zijn in een speelgoedwinkel ook te koop.

Met dat virtuele geld koop je betere wapens. Je wilt winnen of in ieder geval steeds verder komen in het spel. Een beter wapen is dan noodzaak. En dat koop je met verdiende of gekochte v-bucks.
De personage waarmee je begint ziet er erg doorsnee uit. Je kunt je personage aankleden met een nieuwe coole outfit. Je vrienden hebben dat, en dus wil jij het ook. En dat kost geld oftewel v-bucks.
Binnen Fortnite heb je levels en tiers. Wil je toegang tot exclusieve dingen (van huisdieren tot zweefvliegtuigen), dan heb je battlepasses nodig. Deze kosten in de winkel € 9,50.
Je begin-personage heeft maar 1 dansje. Als je iemand in het spel gedood hebt, kun je jouw personage een dansje laten doen. Telkens komen er nieuwe dansjes uit. Je wordt verleid om toch een ander dansje te kopen.

Waarom is Fortnite zo verslavend?

Je kunt het spel op verschillende apparaten spelen. Het spel is dus op ieder moment heel toegankelijk. Het is alleen te spelen, samen met vrienden, en tegen willekeurige tegenstanders. De veruit populairste Fortnite variant heet Battle Royale.

Fortnite vernieuwt zich telkens. Om de drie maanden is er een seizoenswisseling. Er is dan een ander thema, in het spel zijn dingen veranderd en er zijn nieuwe uitdagingen bijgekomen. Wil je bijblijven, wil je blijven meedoen (met je (online) vrienden) dan moet je blijven spelen.

De interactiviteit en de veranderingen maken elk potje anders. Je wordt als het ware het spel ingezogen. Je krijgt er geen genoeg van, het is nooit saai of voorspelbaar en je kunt of wilt altijd beter worden.

Je kunt ook meekijken naar spelers die het spel spelen (livestreamen of eerder opgenomen wedstrijden). De interactie tussen de kijkers onderling en met de spelers maakt het leuk. De trucs die je gezien hebt, ga je daarna ook zelf gebruiken in je eigen games.
 

Wereldkampioenschap Fortnite

Kijken naar hoe anderen het spel spelen is letterlijk ‘big business’. Na 10 kwalificatieweken overleefd te hebben gingen de 200 beste gamers, in verschillende categorieën, door naar de finale. Zij mochten een prijzenpot van 27 miljoen euro verdelen. De games werden live uitgezonden op YouTube, Twitter, FaceBook en Twitch (een streamingplatform). Miljoenen over de hele wereld keken toe. Live de finale bijwonen was ook mogelijk. In het Arthur Ashe Stadium, een tennisstadion, konden dagelijks 23.000 fans hun favoriete gamers van dichtbij zien spelen. Dit WK Fortnite was vergelijkbaar met andere sportevenementen als de Tour de France of Wimbledon.
 

Naast Battle Royale is er ook een Creative-modus. In die variant kun je creatief aan de slag. Je kunt allerlei bouwwerken maken en aanpassen met gereedschap en andere spullen die je uit een enorme gereedschapskist haalt. Deze versie mist het spelelement die vele spelers nu net zo leuk vinden.

In het weekblad De Groene Amsterdammer verscheen in oktober 2019 een uitgebreid artikel over gameverslaving.

Ben jij gameverslaafd?

Durf jij deze challenge aan door onze test te doen? En neem je dan contact met ons, of een andere hulpverlener, op als de uitkomst wijst op een verslaving? Onze test is bedoeld om jou en ons meer inzicht te geven in jouw gamegedrag. Het is geen diagnose. Alleen een professionele hulpverlener kan een diagnose stellen.

Behandeling van gameverslaving

In de eerste gesprekken onderzoeken we wat de functie, het nut van gamen is voor degene met een verslaving. De reden dat iemand gameverslaafd is, kan voor iedereen anders zijn. Vlucht iemand in een spel, zoekt iemand afleiding van de eigen somberheid, onzekerheid of angst?

Maar het kan ook zo zijn dat niet zozeer het wegvluchten of afleiding zoeken op de voorgrond staat, maar dat er vooral problemen zijn in de zelfcontrole. Dan wordt samen met jou goed gekeken bij welke onderdelen van het spel of welke versie je de controle verliest en hoe je die controle terug kan pakken.

In sommige online games zijn er soms loot boxes. Dit zijn schatkistjes; soms gratis (als je een bepaald aantal punten o.i.d. hebt behaald), soms moet je ervoor betalen. Je weet niet wat in de schatkist zit. Moet ik het doen? Wat loop ik mis als ik er niet inkijk? Dat zijn vragen die je jezelf dan stelt. Je neemt een gok om al dan niet te kijken wat erin zit. Daar schuilt een gevaar in.
Gamen en gokken wordt hier met elkaar vermengd. De hersenen van jongeren zijn niet volgroeid en dat maakt ze extra vatbaar voor verslavingen. Het gevoel van spanning, de kick, het gevoel van winnen wordt in de hersenen opgeslagen. Dat maakt deze jongeren later gevoeliger voor verslaving. Is iemand op zoek naar die kick? Dan wordt de behandeling daarop gericht.

Symptoom of oorzaak?

Het overmatige gamedrag moet ‘ergens vandaag vandaan komen.’ Is het gamegedrag een symptoom van problemen of is het de oorzaak, of van allebei? Vaak is er sprake van een wisselwerking.
Veel jongeren die aansluiting missen bij leeftijdgenoten gaan meer gamen om hun tijd te vullen en om leuke contacten te hebben online. Hierdoor worden ze in het echte leven juist steeds onzekerder. Hoe gemakkelijk ze online contact kunnen maken, des te lastiger is het offline, dus in het dagelijks leven. De stap om daar contacten aan te gaan wordt groter, ze weten minder goed waar ze over moeten praten en klappen sneller dicht in een gesprek. Dan ontstaat er een vicieuze cirkel, noem het een spiraal, waarbij het steeds aantrekkelijker wordt om te gamen en steeds moeilijker wordt om face-to-face met leeftijdgenoten om te gaan. De behandeling is dan onder meer gericht op het vergroten van het zelfvertrouwen en het (weer) aangaan van contacten.

Als we weten wat jou aanzet tot het erg veel en langdurig spelen van online games, dan kunnen we dat doelgericht aanpakken. Het is belangrijk dat je ouder(s) betrokken worden bij de behandeling. Het is fijn als je ouders je begrijpen en bijvoorbeeld snappen dat je niet zomaar halverwege een potje kunt stoppen om te gaan eten. Dan ontstaat er ruzie.

Grenzen stellen

Je ouders kunnen je ook helpen begrenzen als dit voor jezelf te moeilijk is. Overleg met je ouders over de tijden en dagen waarop gegamed wordt. Dit laat je ook weten aan je vrienden met wie je gamet. Ook die moeten leren dat ze jou niet op andere tijden moeten vragen om te gamen.
Ook je ouders kunnen je helpen om op tijd te stoppen en niet te beginnen op het moment dat je eigenlijk je huiswerk moet maken. Hoe? Door bijvoorbeeld je broertje geen Fortnite te laten spelen in de kamer waar jij je huiswerk moet maken. Belangrijk is dat jij en je ouders samen overleggen wat voor jou de beste aanpak is.
Weer nieuwe contacten aangaan, kan lastig zijn als je er een tijdje uit bent geweest. Zoek weer eens contact met eerdere vrienden. Dit helpt om het patroon van vermijding en onzekerheid te doorbreken.

Ruzies en spanningen zorgen ervoor dat je je sneller terug wil trekken in het gamen. In de behandelingen wordt gekeken hoe ruzies thuis, vaak over het gamen, verminderd kunnen worden. Daar willen we jou en je ouders graag bij helpen.

Een onbekende slechte kant van gamen

Waar nooit als eerste aan gedacht wordt als negatief effect van gamen is het vele zitten. Inactiviteit is slecht voor de lichamelijke ontwikkeling van de jongere en vergroot sterk de kans op obesitas. Er zit echt een kern van waarheid is de uitspraak: zitten is het nieuwe roken.

De goede kanten van gamen

Online spelen heeft ook zijn goede kanten. Het is bijvoorbeeld goed voor

• de hand-oog handcoördinatie
• het ruimtelijk inzicht
• het probleemoplossend vermogen
• het reactievermogen
• het doorzettingsvermogen

Games als behandelaanpak

Parnassia Groep, waar Brijder deel van uitmaakt, gebruikt games en virtual reality ook als onderdeel van de behandeling bij sommige psychische problemen. Het gaat om de mate waarin iemand games speelt en in hoeverre dit ten koste gaat van andere zaken.