Bruikbaarheid screeners externaliserende problemen bij verslaafde jongeren

Externaliserend probleemgedrag komt veel voor bij jongeren met verslaving en kan wijzen op de aanwezigheid van een gedragsstoornis (GD), oppositioneel-opstandige stoornis (ODD) en/of aandachtstekort- en hyperactiviteit (ADHD). De aanwezigheid van een externaliserende stoornis heeft bij verslaafde jongeren vaak een negatieve invloed op de therapietrouw en vergt een andere behandelaanpak dan wanneer deze stoornis afwezig is. Tijdige onderkenning van GD, ODD en ADHD is daarom van belang voor zowel de indicatiestelling als het verloop en resultaat van behandeling. Het vaststellen van psychische stoornissen vereist echter uitgebreid diagnostisch onderzoek. Dit is kostbaar en kan – zeker voor jongeren – belastend zijn. Een eerste screening met behulp van een screeningsinstrument kan voorkomen dat jongeren onnodig een dergelijk uitgebreid diagnostisch onderzoek ondergaan.

Doel

Voor het screenen op de aanwezigheid van internaliserende en externaliserende stoornissen bij jongeren wordt in de klinische praktijk vaak gebruik gemaakt van de Youth Self Report (YSR) of de Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). Hoewel de YSR en SDQ in brede populaties jongeren goed zijn onderzocht, is nog weinig bekend over de toepassing van deze screeners bij jongeren met verslavingsproblemen. Het doel van dit onderzoek is om meer inzicht te krijgen in de psychometrische kwaliteiten en bruikbaarheid van de YSR en SDQ voor het screenen op GD, ODD en ADHD bij jongeren in de jeugdverslavingszorg.

Methode

Het onderzoek vindt plaats bij 80 jongeren van 14-23 jaar die in behandeling komen bij Mistral DTOX, de klinische afdeling van Brijder Jeugd. In het onderzoek worden de YSR en SDQ afgenomen en wordt met behulp van de DISC-IV (‘gouden standaard') een uitgebreid diagnostisch interview verricht over de aanwezigheid van GD, ODD en ADHD. Ook vullen de jongeren verschillende vragenlijsten in over hun middelengebruik, waaronder de CUDIT en AUDIT. Op basis van de verzamelde gegevens worden met behulp van ROC-analyses de sensitiviteit en specificiteit en positieve en negatieve voorspellende waarde van de YSR en SDQ bepaald voor het vaststellen van GD, ODD en ADHD.

Projectduur

De looptijd van het onderzoek is van maart 2012 tot april 2014.

Financier

Brijder Jeugd en Stimuleringsfonds Parnassia Groep

Onderzoeksteam