"Je kan er ook spelletjes op spelen, die zijn echt moeilijk!" zegt ze enthousiast. Ik krijg het apparaat te zien. Het is een kruising tussen een vroege smartphone en een Tamagotchi. 17,50 koste het. Je kan hem wel opladen, maar je kan de vloeistof niet bijvullen. Het is dus een wegwerpding... "Maar", zegt ze als ze mijn bedenkelijke blik ziet, "er zitten 25.000 poffen in. En, hij houdt zelfs bij hoelang je pof duurt!"

Dit geeft me een idee. Houdt hij ook bij hoeveel vloeistof er nog in zit? Ja, er is nog 65% over. Ik stel voor samen uit te zoeken hoeveel ze heeft gevaped in de afgelopen dagen. "Oh ik denk wel veel hoor, maar vergeleken met m'n vriendinnen valt het bij mij nog mee." Ik ga naar het whiteboard en neem haar stap voor stap mee in de rekensom; 35% van 25 duizend trekjes, gedeeld door het aantal dagen dat ze het ding nu heeft = het aantal trekjes per dag. Het is een hoog getal. Samen zoeken we op hoeveel trekjes gemiddeld zijn voor één sigaret en verwerken het in de berekening.

De uitkomst: dit meisje heeft in de afgelopen week gemiddeld het equivalent van 168 PEUKEN PER DAG opgevaped. We schrikken allebei. "Oh shit, dat is echt veel he.." zegt ze een beetje opgelaten. Ze pakt haar telefoon en maakt een foto van de berekening op het bord. "Ik ga m'n vriendinnen appen, vragen op hoeveel procent zij nu zitten."

Nu is vapen vermoedelijk per trekje een stuk minder schadelijk voor de longen dan een sigaret, maar de zeer verslavende stof nicotine zit ook gewoon in vapes. Veel van de lange termijn effecten van vapen zijn nog niet duidelijk. Bekend is wel dat er giftige en kankerverwekkende chemicaliën in de vape-vloeistof zitten, maar de hoeveelheid en samenstelling kan verschillen.

Stel, we nemen aan dat vapen alles bij elkaar ongeveer een derde zo schadelijk is als roken, dan rookt dit meisje van 14 jaar oud drie pakken peuken per dag. Dit deed ze niet, en kon ze ook niet doen, toen er nog geen kinder-vapes waren.

Door deze kut-apparaten en vieze lobby- en marketingtrucjes van de tabaksindustrie om ze leuk te maken voor kinderen zullen er een hoop slachtoffers vallen. Hier is van alle kanten voor gewaarschuwd, maar beleidsmakers hebben nauwelijks een vinger uitgestoken om er iets tegen te doen. Ik denk dat er, zeker onder kwetsbare tieners, veel meer gevaped wordt dan we nu door hebben. Dit meisje heeft een groot gezondheidsprobleem en dat is onze schuld. En na het gesprek betrapte ik mezelf erop (bijna) te hopen dat ze nog gewoon blowde...

Paul Kreemers
In zijn columns Poten in de klei neemt Paul Kreemers je mee in de dagelijkse realiteit van zijn werk bij Brijder Jeugd en Jongereninloop De Pitstop. Als projectleider richt hij zich op de zorginhoudelijke en organisatorische ontwikkeling van het project, met als doel jongeren met complexe problematiek de begeleiding te bieden die hen verder helpt.